Cân chỉnh thước lái hay còn được gọi là cân chỉnh độ chụm của bánh xe ô tô, là thao tác thực hiện giúp các lốp xe hoạt động chính xác và hiệu quả, kéo dài tuổi thọ cho lốp. Hơn nữa, việc cân chỉnh còn cải thiện khả năng điều khiển xe, loại bỏ tình trạng xe bị lệch về một hoặc hoặc rung lắc bất thường khi di chuyển.
Dưới đây, trường dạy nghề sửa chữa ô tô VATC sẽ giới thiệu đến các bạn những thông tin về việc chỉnh thước lái ô tô.
Cân chỉnh thước lái ô tô là gì?
Cân chỉnh thước lái là điều chỉnh hệ thống treo của xe ô tô, đây là hệ thống giúp chiếc xe kết nối với các bánh. Cân chỉnh thước lái không đơn thuần là điều chỉnh lốp hoặc mâm. Điều quan trọng của việc cân chỉnh thước lái là điều chỉnh các góc bánh xe, một thông số ảnh hưởng tới việc bánh xe tiếp xúc với mặt đường.
Những yếu tố cần biết khi cân chỉnh thước lái ô tô?
Nếu chiếc xe của bạn gặp phải những dấu hiệu sau đây, tốt nhất bạn hãy tư vấn cho khách hàng chạy xe ô tô kiểm tra thước lái.
- Điều khiển xe bị lệch về một bên trái hoặc phải.
- Mặt gai lốp mòn không đều.
- Vô lăng bị rung.
- Vô lăng không nằm ngay vị trí trung tâm khi di chuyển trên những đoạn đường thẳng…
Khi kiểm tra thước lái ô tô, các kỹ thuật viên sẽ tập trung kiểm tra vào 3 yếu đó, đó là: góc camber, góc toe và góc caster.
#1. Góc Camber
Đây là góc mà bánh xe bị ngả ra ngoài hay úp vào trong khi nhìn từ phía trước của xe. Nếu bánh xe lệch hẳn vào trong hay ra ngoài (hay còn gọi là xe có góc camber âm hoặc dương), có nghĩa là độ chụm bánh xe không phù hợp và cần được điều chỉnh. Vòng bi mòn, khớp nối và những bộ phận khác ở hệ thống treo gặp vấn đề có thể khiến góc camber bị lệch.
#2. Góc Toe
Không giống với góc camber, đây là góc mà bánh xe bị úp vào trong hoặc ngả ra ngoài khi nhìn từ trên cao xuống xe. Nếu bạn vẫn chưa hiểu, hãy thử đứng dậy và nhìn vào bàn chân của mình khi chụm hai bàn chân vào phía bên trong.
Khi các bánh xe mà bạn đang sửa chữa có góc quay giống như vậy khi nhìn từ trên cao, chúng ta gọi đó là độ chụm dương (toe in). Còn nếu bánh xe hướng ra bên ngoài, chúng ta gọi đó là chụm âm (toe out). Nếu xe gặp phải một trong hai trường hợp này, cần phải được cân chỉnh lại.
#3. Góc Caster
Góc caster giúp xe cân bằng việc điều hướng, độ ổn định và khả năng điều khiển xe khi vào cua. Cụ thể, đó là góc của trục bánh lái khi nhìn từ phía bên hông xe. Nếu xe của bạn có góc caster dương, trục lái sẽ nghiêng về phía bên người lái. Ngược lại, nếu xe của bạn có góc caster âm là khi trục lái hướng về phần đầu xe.
Khi nào chúng ta cần thực hiện chỉnh thước lái?
Độ chụm của lốp và mâm không phù hợp sẽ khiến lốp xe nhanh mòn và mòn không đều. Điều này ảnh hưởng trực tiếp tới việc điều khiển xe, mất đi tính an toàn khi sử dụng xe. Dưới đây VATC sẽ liệt kê những dấu hiệu cho thấy độ chụm của bánh xe không không chính xác.
#1. Mòn góc Camber
Phần bên trong và ngoài của lốp xe mòn hơn hẳn so với phần chính giữa. Đúng như tên gọi, camber quá âm hoặc quá dương là lý do dẫn tới loại mòn này.
#2. Mòn mép trong kiểu hình lông chim
Kiểu mòn “hình lông chim” là kiểu mòn hẳn một bên lốp, trong khi bên còn lại vẫn còn mới. Đây là dấu hiệu nhận biết độ chụm của bánh xe không chuẩn xác.
#3. Mòn hình răng cưa
Là một bên gai của lốp mòn nhanh hơn bên còn lại. Khi sờ vào lốp, bạn sẽ có cảm giác bề mặt của lốp nhấp nhô như răng cưa. Loại mòn này có thể là dấu hiệu của việc lốp bị thiếu hụt áp suất, hoặc không đảo lốp thường xuyên.
Nếu nhận thấy bất kỳ những dấu hiệu hao mòn bất thường nào ở lốp xe, bạn đều nên yêu cầu các kỹ thuật viên sửa chữa kiểm tra thước lái. Ngoài việc hạn chế lốp mòn không đều ra, thì căn chỉnh thước lái còn giúp người lái dễ dàng vận hành chiếc xe. Một chiếc xe bị nghiêng hẳn về một bên, hoặc đánh lái thất thường có thể là độ chụm của bánh xe không phù hợp.
Cân bằng lốp xe ô tô
Khác với việc căn chỉnh thước lái, cân bằng lốp hoặc mâm xe là việc khắc phục trạng thái mất cân bằng trong lượng giữa lốp/mâm xe, và chúng thường được thực hiện cùng lúc với nhau. Có hai kiểu mất cân bằng lốp và mâm xe cần phải được điều chỉnh đó là: mất cân bằng tĩnh (một mặt phẳng) và mất cân bằng động (hai mặt phẳng).
Mất cân bằng tĩnh là hiện tượng mất cân bằng trên một mặt phẳng theo chiều thẳng đứng, nó gây ra tình trạng rung lắc xe. Ngược lại, mất cân bằng động là sự mất cân bằng cả hai hướng khi di chuyển theo cả chiều đứng lẫn chiều ngang. Cả hai kiểu mất cân bằng này đều cần dùng máy cân bằng đặc biệt để điều chỉnh.
#Cân bằng lốp xe thực hiện như thế nào?
Để cân bằng lốp xe, các kỹ thuật viên sẽ đặt lốp vào một vành mâm chuẩn và điều chỉnh áp suất tối ưu. Sau đấy, từng lốp xe sẽ được đưa vào trục quay trung tâm của máy cân bằng lốp. Máy này sẽ bắt đầu quay các lốp xe ở tốc độ cao để kiểm tra mức độ mất cân bằng của cả lốp và mâm xe. Điều này sẽ giúp kỹ thuật viên đánh giá được mức trọng lượng cần thêm vào để cân bằng lốp và vị trí chính xác cần điều chỉnh.
Cân bằng lốp là một bước chăm sóc lốp quan trọng tương tự như cân chỉnh thước lái, giúp ngăn ngừa việc lốp nhanh mòn và mòn không đều. Cân bằng lốp và cân chỉnh thước lái sau khi lái xe được 8.000-10.000 km, giúp kéo dài tuổi thọ lốp và nâng cao hiệu suất vận hành.
