Lốp xe ô tô là bộ phận tiếp xúc trực tiếp với mặt đường, ảnh hưởng lớn đến khả năng vận hành, độ êm và mức tiêu hao nhiên liệu. Mỗi loại lốp có cấu tạo và đặc tính riêng phù hợp với từng điều kiện sử dụng khác nhau như đường đô thị, địa hình hay tốc độ cao. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ cơ bản về cấu tạo lốp xe ô tô, phân biệt các loại lốp thông dụng (radial, bias, run-flat…) và hướng dẫn cách lựa chọn lốp phù hợp để đảm bảo an toàn, hiệu suất và độ bền cho chiếc xe của bạn.
1. Giới thiệu chung về lốp xe ô tô
Lốp xe ô tô là bộ phận rất quan trọng và không thể thiếu đối với xe ô tô, lốp xe đóng vai trò tiếp xúc với mặt đường, bám đường, chịu tải trọng toàn bộ xe và hàng hoá cùng hành khách trên xe. Tuy nhiên, khi xe chuyển động thì lốp xe lại có thêm vai trò khác là chuyển động quay giúp xe ô tô có thể di chuyển trên mọi nẻo đường, mọi điều kiện khắc nghiệt nắng-mưa-bùn lầy…
Chính vì vậy mà lốp xe được thiết kế không hề đơn giản mà nó đòi hỏi rất phức tạp và phải đạt rất nhiều tiêu chuẩn về độ bền, ổn định và an toàn.
Ngay sau đây, chúng ta sẽ cùng nghiên cứu về cấu tạo của lốp xe ô tô xem có những điểm gì đặc biệt nhé.
2. Cấu tạo của lốp xe ô tô
Lốp xe ô tô được cấu tạo bao gồm:
- Lớp ngoài cùng là gai lốp: được làm từ cao su có độ bền cao, chịu tải trọng nặng và có độ bám đường tốt.
- Hông lốp: được hình thành bằng lớp cao su mỏng hơn lớp gai lốp, có khả năng đàn hồi, co giãn được giúp bánh xe có thể hấp thụ tác dụng bởi ngoại lực từ mặt đường dễ dàng.
- Lớp bố ni lông: là lớp đệm giữa lốp gai và lớp bố thép.
- Lớp bố thép: Tăng khả năng chịu tải và cứng vững cho lốp xe.
- Lớp bố chéo hoặc bố tròn: Tăng khả năng chắc chắn và ổn định của lốp xe.
- Lớp cao su kín khí: giúp giữ áp suất hơi của lốp đầy đủ và ổn định khi hoạt động.
- Lớp lót trong: Có một số loại lốp xe có lớp lót trong, đề phòng lúc lốp hết hơi, xe vẫn có thể chạy được tốc độ thấp và di chuyển đến nơi an toàn sau đó sửa chữa sau.
- Tanh lốp: là phần mép lốp khi lắp vào mâm xe (lazăng), nó sẽ giúp lốp và mâm xe dính chặt vào nhau thành 1 bánh xe.
3. Các loại lốp xe ô tô và cách chọn lốp xe phù hợp với điều kiện sử dụng:
3.1 Gai lốp ô tô là gì?
Gai lốp là những phần nổi lên trên bề mặt lốp, có tác dụng giúp lốp xe bám đường tốt hơn, giảm ma sát và giúp lốp xe thoát nước tốt hơn. Là phần mà bánh xe tiếp xúc với mặt đường và được hình thành bởi các rãnh nhiều hình dạng và độ sâu khác nhau.
Các bộ phận của gai lốp: Gai lốp xe được cấu tạo bởi nhiều lớp cao su khác nhau. Dưới đây là các thành phần quan trọng của gai lốp xe:
- Khối gai (Tread blocks): Khối gai là những khối cao su nhô lên dọc theo chu vi của lốp xe, được ngăn cách bởi các rãnh. Chúng đóng vai trò quan trọng nhất trong việc cung cấp độ bám đường tùy thuộc vào hình dạng và kích thước của chúng.
- Đai gai (Ribs): Đai gai là phần cao su chạy dọc theo chu vi của lốp xe. Nó giúp giảm tiếng ồn. Các đai gai được thiết kế để thực hiện một chức năng cụ thể, ví dụ như đai gai trung tâm có trách nhiệm cung cấp lực kéo trong quá trình tăng tốc và phanh. Đai gai vai có trách nhiệm cung cấp lực kéo khi vào cua.
- Rãnh gai (Sipes): Rãnh gai là những vết cắt ngang qua các khối gai để giúp cắt lớp nước khỏi mặt đường. Điều này giúp ngăn ngừa hiện tượng trượt nước. Mô hình và vị trí của các rãnh gai được thiết kế cẩn thận để tăng độ bám đường bằng cách tạo ra một cạnh cắn bổ sung.
- Rãnh (Grooves): Rãnh là các kênh chạy dọc và ngang trên bề mặt lốp xe. Chúng có trách nhiệm dẫn nước dưới bề mặt lốp xe ra các bên, do đó ngăn ngừa hiện tượng trượt nước. Chúng cũng giúp không khí đi qua các khối gai và giúp lốp xe nguội. Gai lốp có các rãnh dọc và rãnh ngang. Các rãnh dọc chạy dọc theo chu vi của gai lốp trong khi các rãnh ngang chạy ngang qua gai lốp. Các rãnh dọc sâu hơn các rãnh ngang.
3.2 Các loại gai ô tô phổ biến nhất hiện nay
- Gai đối xứng:
Gai đối xứng là loại gai lốp phổ biến nhất, có các rãnh gai chạy song song với nhau. Loại gai này mang lại khả năng bám đường tốt trên nhiều loại bề mặt đường khác nhau, bao gồm cả đường ướt. Tuy nhiên, loại gai này có thể gây tiếng ồn hơn các loại gai khác.
- Gai bất đối xứng:
Gai bất đối xứng là loại gai lốp có các rãnh gai chạy theo các hướng khác nhau. Loại gai này mang lại khả năng bám đường tốt hơn trên một số loại bề mặt đường nhất định, chẳng hạn như đường ướt hoặc đường khô. Tuy nhiên, loại gai này có thể đắt hơn các loại gai khác.
- Gai định hướng (gai 1 chiều):
Gai định hướng là loại gai lốp có các rãnh gai chạy theo một hướng nhất định. Loại gai này mang lại khả năng bám đường tốt nhất trên đường khô, nhưng có thể gây khó khăn khi lái xe trên đường ướt. Loại gai này thường được sử dụng cho xe thể thao hoặc xe đua.
3.3 Tác dụng của từng loại gai
- Gai đối xứng mang lại khả năng bám đường tốt trên nhiều loại bề mặt đường khác nhau, bao gồm cả đường ướt. Tuy nhiên, loại gai này có thể gây tiếng ồn hơn các loại gai khác.
- Gai bất đối xứng mang lại khả năng bám đường tốt hơn trên một số loại bề mặt đường nhất định, chẳng hạn như đường ướt hoặc đường khô. Tuy nhiên, loại gai này có thể đắt hơn các loại gai khác.
- Gai định hướng mang lại khả năng bám đường tốt nhất trên đường khô, nhưng có thể gây khó khăn khi lái xe trên đường ướt. Loại gai này thường được sử dụng cho xe thể thao hoặc xe đua.
3.4 Tác dụng của gai lốp ô tô:
Nếu chúng ta nghĩ đơn giản là gai lốp chỉ có tác dụng bám đường thì quả thật là một thiếu sót lớn, Vì sao vậy?
- Ngăn chặn trượt khi di chuyển trên bề mặt ướt: Khi bạn lái xe trong điều kiện mặt đường ẩm ướt, lốp đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn trượt vì sẽ tạo độ bám cho mặt đường. Lốp cần có rãnh và gai để tạo thêm ma sát và đảm bảo lốp bám chặt lên bề mặt đường. Điều này giúp đảm bảo rằng khi bạn lái xe, lốp có đủ lực bám vào mặt đường, ngăn chặn sự trượt đi do quán tính, và giúp xe di chuyển một cách ổn định.
- Làm rãnh thoát nước cho xe: Mục đích của lốp ô tô có rãnh là để thoát nước khi xe vận hành trên đường ướt, nhiều nước. Đồng thời đảm bảo khả năng bám đường tốt và an toàn khi di chuyển ở tốc độ cao, đặc biệt là các góc cua. Rãnh và lông lốp có ảnh hưởng lớn đến chất lượng phanh. Do các rãnh ngang và rãnh dọc có độ sâu nhất định giúp người lái kiểm soát được tốc độ.
- Riêng xe đua: thường được trang bị lốp không có rãnh hay gai vì trong điều kiện khô ráo, thiết kế trơn nhẵn của lốp xe giúp tăng tiết diện tiếp xúc của bộ phận này với mặt đường.
3.5 Lựa chọn loại gai lốp phù hợp và lưu ý an toàn về lốp xe
- Lựa chọn loại gai lốp phù hợp phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm: Loại xe gì? Điều kiện lái xe phù hợp với loại gai lốp là gì?
- Gai lốp ô tô (hay còn gọi hoa lốp) là phần mà bánh xe tiếp xúc với mặt đường và được hình thành bởi các rãnh nhiều hình dạng và độ sâu khác nhau.và sở thích cá nhân của người lái. Nếu bạn thường xuyên lái xe trên đường ướt, bạn nên chọn loại gai lốp có khả năng thoát nước tốt. Nếu bạn thường xuyên lái xe trên đường khô, bạn nên chọn loại gai lốp có khả năng bám đường tốt. Nếu bạn muốn có một chiếc xe êm ái, bạn nên chọn loại gai lốp có ít gai.
- Để đảm bảo an toàn khi lái xe, bạn nên thường xuyên kiểm tra lốp xe và thay thế lốp mới khi cần thiết. Bạn cũng nên lựa chọn loại gai lốp phù hợp với nhu cầu của mình.
- Lựa chọn loại gai lốp phù hợp với điều kiện lái xe của bạn.
- Kiểm tra lốp xe thường xuyên để phát hiện các dấu hiệu hư hỏng.
- Thay thế lốp mới khi cần thiết.
- Cẩn thận khi lái xe trên đường ướt.
Trên đây là toàn bộ thông tin về chủ đề cấu tạo lốp xe ô tô – các loại lốp xe và cách lựa chọn lốp xe mà trung tâm VATC muốn gửi đến bạn. Hy vọng bài viết này sẽ bổ ích và hữu dụng với bạn.
Nếu bạn có đang đam mê hoặc muốn tìm hiểu về các khóa học trong ngành ô tô thì liên hệ ngay với trung tâm VATC theo thông tin dưới đây để được tư vấn chi tiết nhất nhé!
Trung Tâm Huấn Luyện Kỹ Thuật Ô Tô Việt Nam – VATC
- Địa chỉ: Số 4-6, Đường số 4, Phường Hiệp Bình Phước, Thành Phố Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh
- Điện thoại: 0945711717
- Email: info@oto.edu.vn
Xem thêm:
