Công tắc áp suất kép là bộ phận quan trọng trong hệ thống điều hòa ô tô, có nhiệm vụ giám sát áp suất môi chất lạnh và bảo vệ hệ thống khi áp suất vượt quá giới hạn cho phép. Thiết bị này kết hợp chức năng ngắt máy nén khi áp suất quá cao hoặc quá thấp, giúp duy trì hiệu suất làm mát và đảm bảo an toàn vận hành. Bài viết sẽ phân tích cấu tạo, nguyên lý hoạt động và vai trò của công tắc áp suất kép.
1. Giới thiệu chung
Trong hệ thống điều hòa không khí ô tô, công tắc áp suất là một trong những thiết bị quan trọng giúp bảo vệ máy nén và điều khiển hoạt động của các thiết bị liên quan.
Công tắc áp suất kép thường có hai loại phổ biến: loại 2 dây và loại 4 dây, được lắp tại đường cao áp sau van tiết lưu hoặc gần bình chứa lọc (Receiver/Dryer).
2. Công tắc áp suất kép 4 dây
- Chức năng
Công tắc áp suất được lắp ở phía áp suất cao của chu trình làm lạnh (đường ống cao áp). Khi công tắc phát hiện áp suất không bình thường trong chu trình làm lạnh nó sẽ dừng máy nén để ngăn không gây ra hỏng hóc do sự giãn nở (nổ đường ống dẫn gas). Do đó bảo vệ được các bộ phận trong chu trình làm lạnh.
- Phát hiện áp suất thấp không bình thường
Cho máy nén ô tô (compressor) làm việc khi môi chất lạnh trong chu trình làm lạnh thiếu. Hoặc khi không có môi chất trong chu trình làm lạnh do rò rỉ. Hoặc do nguyên nhân khác sẽ làm cho việc bôi trơn kém có thể gây ra sự kẹt máy nén. Khi áp suất môi chất thấp hơn mức bình thường (nhỏ hơn 0,2 MPa (2 kgf/cm2)). Thì phải ngắt công tắc áp suất để ngắt ly hợp từ của máy nén (compressor).
- Phát hiện áp suất cao không bình thường
Áp suất môi chất lạnh trong chu trình làm lạnh có thể cao không bình thường khi dàn nóng (condenser) không được làm mát đủ. Hoặc khi lượng môi chất được nạp quá nhiều. Điều này có thể làm hỏng các cụm chi tiết của chu trình làm lạnh.
Khi áp suất môi chất Lạnh (Gas lạnh) cao không bình thường (cao hơn 3,1 MPa (31,7kgf/cm2)). Thì phải tắt công tắc áp suất để ngắt ly hợp từ.
3. Kiểm tra công tắc áp suất
- Kiểm tra công tắc áp suất trên xe
Bước 1: Lắp đồng hồ đo áp suất vào hệ thống.
Bước 2: Kiểm tra điện trở giữa các cực (CUT+, CUT-, +S, -S) tương ứng theo sơ đồ đi kèm.
Bước 3: So sánh giá trị đo được với ngưỡng tiêu chuẩn:
ON: dưới 1.0 Ω khi áp suất nằm trong ngưỡng cho phép.
OFF: trên 10 kΩ khi áp suất ngoài giới hạn.
Lưu ý: Nếu giá trị đo sai lệch, cần thay thế cảm biến hoặc kiểm tra ống dẫn ga có thể bị nghẹt, rò rỉ hoặc hư hỏng.
3.1 Sơ đồ chân cảm biến
- Chân 1 (CUT-): Ngắt điện ly hợp máy nén (cực âm).
- Chân 4 (CUT+): Ngắt điện ly hợp máy nén (cực dương).
- Chân 2 (+S): Tín hiệu cảm biến áp suất gửi về ECM/AC.
- Chân 3 (-S): Mass tín hiệu.
3.2 Chức năng công tắc
Công tắc gồm 2 mạch:
- Mạch CUT (chân 1 và 4): Ngắt máy nén khi áp suất quá thấp hoặc quá cao.
- Mạch tín hiệu S (chân 2 và 3): Gửi tín hiệu điện áp về hộp điều khiển để điều chỉnh tốc độ quạt hoặc điều khiển van ECV.
3.3 Thông số kiểm tra điện trở
3.3.1 Mạch CUT (chân 1 – 4)
Khi áp suất nằm trong giới hạn an toàn (2.0 kgf/cm2 – 32 kgf/cm2):
⇒ Điện trở < 1.0 Ω (mạch ON – đóng).
Khi áp suất dưới 2.0 kgf/cm2 hoặc trên 32 kgf/cm2:
⇒ Điện trở > 10 kΩ (mạch OFF – ngắt).
3.3.2 Mạch tín hiệu S (chân 2 – 3)
Khi áp suất lớn hơn 14kgf/cm2:
Dưới 14kgf/cm2: OFF (R > 10 kΩ).
Trên 14kgf/cm2: ON (R < 1.0 Ω).
⇒ Được dùng để điều khiển quạt giàn nóng hoặc cảnh báo hệ thống.
Trên đây là toàn bộ thông tin về công tắc áp suất kép mà trung tâm VATC gửi đến bạn. Hy vọng bạn đã có thêm cho mình kiến thức hay trong ngày.
Nếu bạn có đang đam mê hoặc muốn tìm hiểu về các khóa học trong ngành ô tô thì liên hệ ngay với trung tâm VATC theo thông tin dưới đây để được tư vấn chi tiết nhất nhé!
Trung Tâm Huấn Luyện Kỹ Thuật Ô Tô Việt Nam – VATC
- Địa chỉ: Số 4-6, Đường số 4, Phường Hiệp Bình Phước, Thành Phố Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh
- Điện thoại: 0945711717
- Email: info@oto.edu.vn
Xem thêm:
Hoặc để lại thông tin qua form dưới đây, bộ phận tuyển sinh tại VATC sẽ liên hệ để tư vấn miễn phí cho bạn!
