Hệ thống hỗ trợ xuống dốc được trang bị trên nhiều dòng xe hiện đại nhằm giúp người lái dễ dàng kiểm soát tốc độ và giữ an toàn khi đi qua các đoạn dốc dài hoặc trơn trượt. Công nghệ này không chỉ giảm áp lực cho người lái mà còn nâng cao độ ổn định của xe. Bài viết sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về nguyên lý hoạt động và ưu điểm của hệ thống hỗ trợ xuống dốc.
1. Giới thiệu về hệ thống hỗ trợ xuống dốc
- Hệ thống này còn được gọi với tên là Hill Descent Control viết tắt là HDC, Hỗ trợ người lái xe trên đường đồi núi.
- Khi xuống dốc, lực tác động lên xe tạo ra theo quy tắc hình bình hành, trọng lực tác động đến lên một khối lượng (phương tiện) (FG) trên mặt phẳng nghiêng.
- Nếu như khối lượng (phương tiện) trên mặt phẳng nghiêng đó có lực truyền động riêng (FA), tác động theo hướng xuống dốc, thì độ dốc cũng sẽ tác động thêm vào lực truyền động này.
- Tổng gia tốc của khối lượng (phương tiện) này là kết quả cộng lại của cả hai lực nêu trên, kết quả là càng lái xe xuống dốc lâu, tốc độ của xe sẽ càng tăng.
- Đối với xe không có hệ thống hỗ trợ xuống dốc thì người lái phải tự đạp phanh, chuyển số ở số thấp và nhả bàn đạp chân ga để xe giữ ở một tốc độ ổn định.
- Đối với xe có hệ thống hỗ trợ đổ đèo nó sẽ hỗ trợ người lái, giúp người lái xe không cần phải tự điều khiển thủ công, mà cũng giúp cho xe giữ một tốc độ không đổi trong khi xuống dốc.
2. Nguyên lý hoạt động
Hệ thống hỗ trợ xuống dốc sẽ hoạt động khi các điều kiện sau được đáp ứng:
- Tốc độ xe ít hơn 20km/h
- Độ dốc hơn 20%
- Động cơ nổ máy
- Không tác động vào chân phanh và chân ga
Nếu các điều kiện kích hoạt được đáp ứng và hệ thống hỗ trợ xuống dốc xác định, dựa trên các tín hiệu từ bàn đạp ga, tốc độ động cơ và các cảm biến tốc độ, rằng tốc độ xe đang tăng, hệ thống hỗ trợ cho rằng xe đang đi xuống dốc và cần can thiệp phanh. Hệ thống hoạt động ở tốc độ hơi cao hơn tốc độ đi bộ một chút.
Tốc độ của xe, được duy trì thông qua việc can thiệp phanh bởi hệ thống hỗ trợ xuống dốc (Hill Descent Assist) trên cả bốn bánh, phụ thuộc vào tốc độ khi tiếp cận độ dốc và số đang được cài.
Để hệ thống tự động phanh (xem hình minh hoạ phía trên) thì van điện từ số 26 sẽ mở để cấp dầu phanh cho bơm (số 6), trong khi van điện từ số 25 sẽ đóng, áp dầu cao áp tạo ra sẽ ép dầu xuống xi lanh bánh xe do van điện từ số 9 mở, lúc này van điện từ số 10 sẽ đóng để ngăn không cho áp dầu hồi về. Nhờ vậy áp suất dầu phanh được tạo ra trong các xi lanh bánh xe và xe bắt đầu phanh lại.
Khi xe đã giảm tốc xuống tốc độ cần được duy trì, hệ thống hỗ trợ xuống dốc sẽ kết thúc việc can thiệp phanh và giảm áp suất phanh. Nếu tốc độ xe lại tăng lên mà không có tác động từ bàn đạp ga, hệ thống hỗ trợ xuống dốc sẽ hoạt động trở lại, vì nó giả định rằng xe vẫn đang tiếp tục xuống dốc.
Bằng cách này, xe được giữ trong phạm vi tốc độ an toàn, giúp người lái kiểm soát dễ dàng hơn.
