Máy nén hệ thống điều hoà ô tô là một trong các bộ phận quan trọng nhất trong hệ thống điều hoà ô tô. Đây là bộ phận đảm nhận công đoạn đầu tiên trong quy trình hoạt động của điều hoà xe. Cụ thể lốc điều hoà giúp nén chất làm lạnh từ áp suất thấp thành áp suất cao rồi chuyển đến dàn nóng. Từ dàn nóng, chất làm lạnh hoá thành thể lỏng và đi vào van tiết lưu. Ở van tiết lưu, do áp suất đột ngột giảm nên chất làm lạnh sẽ hoá hơi, chuyển đến dàn lạnh và được thổi ra ngoài, mang đến hơi mát, giúp nhiệt độ trong xe giảm xuống.
1. Máy nén loại piston
Máy nén kiểu piston (crank-type compressor): loại này thường được thiết kế nhiều piston (thường từ 3-5 piston) theo kiểu thẳng hàng hoặc chữ V (inline or V type). Trong quá trình hoạt động mỗi piston thực hiện một thì hút và một thì nén. Trong thì hút, máy nén hút môi chất lạnh ở phần thấp áp từ giàn lạnh vào máy nén qua van hút (van hoa mai).
Cấu tạo gồm : Van an toàn, đệm trục, ly hợp từ, vỏ phía trước, piston, đĩa vát, xi lanh, vỏ phía sau.
2. Máy nén có lưu lượng thay đổi (máy nén loại van đuôi)
Máy nén loại có lưu lượng thay đổi chia làm 2 loại:
- Loại có van điều khiển điện tử được điều khiển bằng bộ điều khiển A/C hoặc ECU.
- Loại có van điều khiển cơ.
3. Máy nén loại cánh gạt
3.1. Nguyên lý làm việc máy nén khí cánh gạt
- Sử dụng rotor lệch tâm với các cánh gạt có thể trượt theo các hướng tâm để nén khí.
- Không khí đi vào buồng tạo bởi cánh gạt, rotor và vỏ máy nén khí , thể tích buồng này được nới rộng ra và hình thành thể tích buồng là lớn nhất.
- Khi các cánh gạt quay tiến đến cửa ra, khí sẽ được nén lại vì thể tích buồng chứa ngày càng nhỏ.
- Khi thể tích giảm thì áp suất tăng cho đến khi áp suất đạt được lớn nhất.Nguyên lý làm việc máy nén khí cánh gạt.
Có thể bạn quan tâm: Tổng quan về Hệ thống điều hoà ô tô
3.2. Phân loại
Có 2 loại:
- Máy nén loại cánh 2 gạt.
- Máy nén loại nhiều cánh gạt.
4. Máy nén loại xoắn ốc
Máy nén xoắn ốc là máy nén dùng 2 đĩa xoắn ốc lồng vào nhau để nén môi chất lạnh. Đĩa ở trên cố định trong khi đĩa ở dưới di chuyển theo quỹ đạo. Máy nén xoắn ốc hoạt động rất yên tĩnh, các bộ phận hoạt động một cách trơn tru và hiệu suất cao nhất trong các loại máy nén.
Chúng cũng rất linh hoạt trong việc xử lý môi chất ở dạng lỏng. Tuy nhiên, ở thiết kế kín, máy nén xoắn ốc không thể dễ dàng được sửa chữa, chúng không thể quay ở cả 2 chiều. Máy nén xoắn ốc chủ yếu được sử dụng trong hệ thống điều hòa không khí ô tô và lạnh thương mại.
5. Máy nén loại trục khuỷu (piston tay quay)
Loại này chỉ sử dụng cho môi chất lạnh R12, có thể được thiết kế nhiều xylanh bố trí thằng hàng, hoặc bố trí hình chữ V.
Trong loại máy nén kiểu piston thường sử dụng các van lưỡi gà để điều khiển dòng môi chất lạnh đi vào và đi ra xylanh. Lưỡi gà là một tấm kim loại mỏng, mềm dẻo gắn kín một phía của lỗ ở khuôn lưỡi gà. Áp suất ở phía dưới lưỡi gà sẽ ép lưỡi gà tựa chặt vào khuôn và đóng kín lỗ thông lại. Áp suất ở phía đối diện sẽ đẩy lưỡi gà mở ra và cho lưu thông dòng chất làm lạnh.
6. Máy nén loại truyền động điện (máy nén hybrid)
So với ô tô thông dụng thì điểm khác biệt cơ bản trong hệ thống điều hòa ô tô Hybrid là việc sử dụng loại lốc nén (máy nén) chạy điện thay cho loại lốc nén truyền thống dẫn động bằng dây cu roa nối với trục khủy của động cơ xe.
So với loại lốc nén truyền thống dẫn động bằng dây cu roa, lốc nén điện có một số ưu điểm cơ bản như: kết cấu gọn nhẹ, làm việc êm, độ ồn thấp, hiệu suất công tác cao và tiết kiệm nhiên liệu.
Loại lốc nén điện được sử dụng rộng rãi hiện nay là loại lốc nén xoắn ốc dẫn động bởi động cơ điện xoay chiều 3 pha, điện áp cao, điều khiển bằng biến tần. Nguồn điện ở các ô tô thông dụng hiện nay là điện một chiều 12V hoặc 24V. Nhưng đối với ô tô Hybrid thì tùy theo thiết kế và nhà sản xuất, điện áp cấp cho động cơ điện có thể khác nhau và thường dao động trong khoảng từ 120 đến 350V.
Ví dụ điện áp cho lốc nén điện điều hòa ô tô Toyota Prius sản xuất từ 2004 đến nay là 200V, lốc nén điện do hãng Sanden chế tạo có điện áp từ 120 đến 340V.
Nhằm giúp cho người sử dụng cũng như các cơ sở sửa chữa, bảo dưỡng xe ô tô có thể dễ dàng nhận biết được đường điện cao áp, mầu vỏ nhựa bọc bên ngoài cáp điện cao áp nối với lốc nén điện được thống nhất là mầu da cam. Việc sử dụng không đúng dầu bôi trơn cho hệ thống điều hòa ô tô Hybrid cũng có thể gây ảnh hưởng xấu đến khả năng cách điện của lốc nén điện.
Ngoài ra, để đảm bảo an toàn khi sửa chữa, bảo dưỡng hệ thống điều hòa ô tô Hybrid thì trước khi tiến hành công việc, nhất thiết phải ngắt nguồn điện cao áp cấp cho các thiết bị trang bị trên xe.
Trên đây là thông tin về máy nén hệ thống điều hoà ô tô mà trung tâm VATC muốn gửi đến bạn tham khảo và mong rằng, bài viết này đã giúp ích cho bạn.
Nếu bạn có đang đam mê hoặc muốn tìm hiểu về các khóa học trong ngành ô tô thì liên hệ ngay với trung tâm VATC theo thông tin dưới đây để được tư vấn chi tiết nhất nhé!
Trung Tâm Huấn Luyện Kỹ Thuật Ô Tô Việt Nam – VATC
- Địa chỉ: Số 4-6, Đường số 4, Phường Hiệp Bình Phước, Thành Phố Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh
- Điện thoại: 0945711717
- Email: info@oto.edu.vn
Xem thêm:
