Transistor nối đơn UJT hoạt động như một khóa có điều khiển, là phần tử bán dẫn ba cực nhưng chỉ có một tiếp giáp. Các UJT không được sử dụng như một bộ khuếch đại tuyến tính mà được sử dụng trong mạch dao động tự lập hoặc được đồng bộ. Xung mạch đập của Transistor nối đơn UJT ở tần số thấp đến trung bình.
1. Cấu tạo, ký hiệu, hình dạng của UJT
1.1 Cấu tạo
Trên một nền bán dẫn loại N (hoặc P), có hai cực được nối ra ngoài với hai chân là B1 và B2. Nhà chế tạo cho khuếch tán một vùng bán dẫn loại p (hoặc N) và cực này được nối chân ra ngoài là cực E. Từ vùng bán dẫn này tạo thành một lớp tiếp giáp P-N hay N-P giữa cực E và hai cực B1, B2.
Điện trở giữa hai cực B1, B2 thường từ 5KΩ ÷ 10KΩ.
1.2 Ký hiệu
Bên trên là ký hiệu Transistor nối đơn (UJT) kênh N (bên trái) và kênh P (bên phải).
1.3 Hình dạng
2. Nguyên lý hoạt động và ứng dụng của UJT
2.1 Nguyên lý hoạt động xét mạch điện
Dưới tác dụng của điện áp Vcc giữa hai cực B1 và B2:
Do R1 + R2 rất nhỏ so với RB1.B2 nên có thể bỏ qua và do đó:
Cầu phân áp tạo ra điện áp tại điểm B là:
Do VB > VE nên tiếp giáp P-N phân cực nghịch và chỉ có dòng ri có trị số rất nhỏ chạy từ B sang E.
Khi ta tăng điện áp VE lên thì dòng rỉ sẽ giảm dần.
Khi VE đạt đến điện áp VEo = VB thì điện áp phân cực trên lớp tiếp giáp bằng không và dòng rỉ IE = 0 (điểm P trên đặc tuyến UJT).
Tiếp tục tăng điện áp VE tới giá trị VEmax = VB + 0,6V (gọi là điện áp mức ngưỡng của UJT) thì tiếp giáp P-N dẫn điện. Khi tiếp giáp P-N dẫn thì dòng từ lỗ trống của cực E sang cực B1, các lỗ trống này kéo các electron từ cực âm của nguồn đổ về cực B1 tái hợp với lỗ trống, làm cho hạt tải điện trong thanh N tăng lên, điện trở RB1 giảm xuống, làm cho điện áp VE giảm xuống và dòng IE tăng cao ứng với đoạn điện trở âm PS trên đặc tuyến của UJT.
Từ điểm S trở đi, do bão hòa điện tích nên RB1 giảm tới mức ổn định, dòng IE lại tăng theo VE giống như một diode bình thường.
2.2 Ứng dụng của Transistor nối đơn UJT
UJT được dùng rất nhiều trong các mạch dao động tạo xung như: mạch dao động đa hài, dao động tạo điện áp răng cưa…
Do điện trở RB1 có đặc tính thay đổi theo nhiệt độ nên Transistor nối đơn UJT còn được dùng trong các mạch ổn định nhiệt độ.
Hy vọng bài viết trên của trung tâm VATC đã giúp bạn có thêm được kiến thức hay về ô tô. Và đừng quên theo dõi trang web của chúng tôi để luôn cập nhật những kiến thức mới nhất về ô tô bạn nhé!
Trung Tâm Huấn Luyện Kỹ Thuật Ô Tô Việt Nam – VATC
- Địa chỉ: Số 4-6, Đường số 4, Phường Hiệp Bình Phước, Thành Phố Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh
- Điện thoại: 0945711717
- Email: info@oto.edu.vn
Xem thêm:
